Bir annenin önceliği bebeğiyle ilgili her şeyin yolunda gitmesidir. Ne var ki bir bebeği büyütme sürecinde farklı boyutlarda birçok sorun yaşanabilir. Sütünüz yeterli değilse üzülürsünüz. Çocuğunuz iştahsızsa, sıklıkla hastalanıyorsa endişeli günler geçirirsiniz. “Bebeğim ek gıda tüketmeyi reddediyor” diyen annelerdenseniz bunun için çözüm yolları ararsınız. Çocuğunuzun sorunu neyle ilgiliyse o konuda araştırma yapar, en iyi doktoru, en sağlıklı ve etkili iyileştirme yöntemlerini bulmaya çalışırsınız.
Bebeğin ek gıdayı reddetmesi birçok anneyi endişelendiren ve yoran bir sorundur. Bazen büyük bir sabır isteyen bu süreçte birçok farklı yöntem denemek gerekebilir.
Günümüzde hayatın altıncı ayı bebekler için ideal ek gıdaya geçiş dönemi olarak kabul edilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü’nün görüşüne göre, anne sütü kilo kaybı olmadan sağlıklı büyüyen 0 – 6 aylık bebeklerin bütün ihtiyaçlarını karşılamak için yeterlidir. Örgüt ayrıca 9 aylık bir bebeğin bile yüzde 70 oranında anne sütüyle beslenmesini önermektedir.
Öte yandan, her bebeğin gelişim süreci aynı değildir. Bebek anne sütünden yeterince faydalanamıyor, vücut ağırlığı gerektiği kadar artmıyorsa, anne sütünün miktarı yetersizse doktorlar bebeğin 4 aylıktan itibaren ek besinlere geçmesini tavsiye edebilirler.
Altıncı aydan itibaren anne sütü yetersiz hale gelmeye başlar. Bebeğin artan enerji ihtiyacını karşılamak için beslenme rutinine yavaş yavaş yeni besin maddeleri eklemek gerekir. Ek gıdalara geçişin bu dönemde başlaması, daha sonraya bırakılmaması tavsiye edilir.
Bebeğim Ek Gıdayı Reddediyor
Altı aylık veya daha büyük bebeğinin ek gıdalar tüketmeye başlaması için çabalayan anneler çeşitli zorluklarla karşılaşabilirler. Bazı bebeklere birkaç kaşık çorba içirmek bile mesele olabilir. Meyve suyu denersiniz, başka şeyler denersiniz, birtakım hileler yaparsınız ama bir türlü zafere ulaşamazsınız. Ama umudunuzu kaybetmemeniz ve devam etmeniz gerekir, çünkü bebeği bir an önce ek besinler tüketmeye alıştırmanız gerçekten önemlidir.
“Bebeğim ek gıdayı reddediyor” diyorsanız aşağıdaki tavsiyeler işinize yarayabilir.
Bebeğin Aç Olduğundan Emin Olun
Bebek karnı tokken doğal olarak herhangi bir şey yemek istemeyebilir. Bu yüzden, yeni bir ek besini tattırmak istediğiniz zaman aç olmasına dikkat edin. Böylece en azından tadına bakmaya hevesli olacaktır. Fakat biraz aç olmalı, çok fazla değil.
Bebek Ek Gıdayı Sevmedi Diye Denemekten Vazgeçmeyin
“Bebeğim ek gıda tüketmeyi reddediyor” diye yakınan annelerin yaptığı hatalardan biri belli bir besini ilk defa sunulduğunda reddeden bir bebeğin o besini hiçbir zaman sevmeyeceğini düşünmektir. Bebek verdiğiniz besini geri çevirdiyse birkaç gün sonra yeniden deneyin. Yine başarısız olursanız 1 hafta – 10 gün sonra bir deneme daha yapın. Arada bir pişirme ve sunum yöntemini değiştirin.
Ek Gıdaya Geçiş Sürecinde Sabırlı ve Yaratıcı Olmalısınız
Şunu en başından bilmelisiniz: Bebeğin daha önce denemediği yiyeceklere alışma süreci uzun sürebilir. Bu konuda her bebeğin tutumu aynı değildir. Bazıları annelerine fazla sorun çıkarmazlar, bazıları ise kök söktürür. Ama sabırla önünde sonunda bu işin üstesinden gelebilirsiniz. Çevrenize bir bakın; yetişkinler de her yemeği beğenmezler ama örneğin tuzlu veya pütürlü yiyecekleri tamamen reddeden bir yetişkin yoktur. Zaman içinde bebeğinizi hemen her türlü besine alıştırabilirsiniz.
Bu işin iki anahtarından biri sabırsa, diğeri de yaratıcılıktır. Bebeğiniz belli bir yiyeceği zeytinyağında pişmiş olarak sevmediyse etle pişirmeyi deneyin, ondan da hoşlanmazsa öğütüp çorbasına ekleyin ya da haşlayın. Sağlıklı yöntemlere sadık kalmak şartıyla pişirme ve sunumdaki yaratıcılığınızı sınırsızca kullanın. Reddettiği yiyeceği seveceği bir hale getirmek için elinizden geleni yapın.
Bebeğinizle İnatlaşmaktan Kaçının
Verdiğiniz gıdayı geri çeviren bebeğinizle bir güç savaşına girmeyin. Mücadeleyi o kazanır, siz de üzülüp sinirlendiğinizle kalırsınız. Bebekleri beslemek söz konusu olduğunda önünüzde uzanan yol düzenli olarak ileriye giden bir yol değildir, arada zikzaklar olması kaçınılmazdır.
Amacınız bebeğinizi yeni lezzetlere alıştırmak, beslenme rutinine çeşitlilik getirmek, onu yeni besleyici gıdalarla tanıştırmaktır. Aylardır keyif ve huzur içinde anne sütü emmekte olan bir bebek bu düzen değişikliğine doğal olarak hemen ayak uyduramayacaktır. İnatçı ve ısrarcı değil, sabırlı olun. Bebeğiniz ilk defa sunduğunuz katı bir gıdayı reddediyorsa bir süre için geri çekilin ve sonra yeni bir deneme yapın.
Yemekleri Blenderdan Geçirip Tamamen Pütürsüz Hale Getirmeyin
Blenderdan geçirilen gıdalar çok pütürsüz bir hale geliyor, bu da bebeklerin pütürlü gıdalara alışmasını geciktiriyor. 6. ayını dolduran bebeklerin çoğu yiyecekleri ağzında döndürme becerisine sahiptir. Pütürlü gıda maddeleri bebeğin ağız ve dil kaslarının gelişmesine de yardımcı olur.
Başlangıçta yiyecekleri tel süzgeçten geçirmeyi tercih edin. Bebeğiniz 9 – 10 aylık olduğu zaman çatalla ezerek vermeye başlayabilirsiniz.
Bebeğe Her Öğünde Çorba Vermeyin
Bebeğin ek gıdalara geçişi sırasında her seferinde çorba vermekten kaçının. Vitaminli, besleyici sebzelerle yapılan çorbalar faydalıdır ama en az yarı yarıya su içerdiklerinden bebek için yeterince verimli değildirler. Bebeğin yaşına uygun malzemelerle hazırlanıp tel süzgeçten geçirilmiş sebze püreleri bebeğin sağlığı açısından çok daha etkilidir. Hazırladığınız püre fazla koyu olursa biraz su ya da anne sütüyle inceltebilirsiniz, ancak, akıcı bir çorba kıvamına getirmemeye dikkat etmelisiniz. Bu, bebeğin midesinin suyla dolmasına yol açar.
Ek Gıdaları Biberonla Değil, Kaşıkla Sunun
Bebeklerin anne sütünden ek gıdalara geçiş sürecinde biberon kullanmaktan kaçınmak gerekir. Bebeğe doğru beslenme alışkanlıkları kazandırmak istiyorsanız bu besinleri kaşıkla vermelisiniz. Böylece kaşıkla beslenme alışkanlığı kazanmasını sağlamış olursunuz. Ayrıca, çok yoğun kıvamlı besinler biberonun emziğinden emilirken istenmeyen durumlar yaşanabilir.
Bebeği Masaya Oturtun
“Bebeğim ek gıdayı reddediyor” diyorsanız yapmanız gereken şeylerden biri de bebeğinizi hazırladığınız yemek masalarına oturtmaktır. 7 aylık bebekler rahatça oturabilirler ve ellerindeki yemeği ağızlarına götürebilirler. Güvenli bir mama sandalyesi alın ve sofranızda bebeğinize bir yer açın. Yemesini istediğiniz şeyleri önüne koyun. Aileyle beraber yemeğe oturmak bebeği sevindirir ve teşvik eder. Bu sırada büyük çocukların ve yetişkinlerin nasıl yemek yediğini de görür. Zamanla onları taklit ederek doğru hareketleri yapmaya başlar.
Bu sırada bebeğinizin ne yiyeceğini siz belirleyin ama ne kadar yiyeceğine kendisi karar versin. Zorlamaktan ve çatışmaktan kaçının, özellikle de önüne ilk defa tadacağı bir şey koyduysanız.
Ek Gıda Vermeye Nelerle Başlamalı?
Bebeğe ek gıda vermeye başlamadan önce rutin kontrollerini yaptırın ve doktorunuzdan tavsiye alın.
“Ek gıdaya ne ile başlanmalı?” sorusunun farklı cevapları vardır ve bunlardan herhangi birinin diğerinden açık araya üstün olduğunu gösteren kapsamlı, kontrollü çalışmalar yoktur. Ayrıca bebeklerin ihtiyaçları ve ailelerin beslenme alışkanlıklar da farklıdır. Yine de bu konuda dikkate almanız gereken bazı temel bilgiler mevcuttur.
Ancak, yaşanmış bazı tecrübeler yoğurt ve sebze püresi ile başlamanın meyveyle başlamaya göre daha iyi olabileceğini göstermektedir. Meyveler farklı oranlarda şeker içerir ve bebeği şekerli besinlere alıştırmak tavsiye edilmez. Ayrıca bebeklere sebzelere göre daha lezzetli gelirler. Bu yüzden, katı gıdalara geçiş sürecine meyvelerin tadına bakarak adım atan bir bebek daha sonra sebze yemekte zorluk çıkarabilir.
Sebzeler pek çok vitamin ve mineral içerirler, bu yüzden bebeklere sebze yemeyi sevdirmek gerçekten önemlidir.
Bebeğe sebze püresi hazırlarken mutlaka taze mevsim sebzelerini tercih edin. Bunlar ayrıca alerji yapma riski düşük olan ve kolayca püre haline getirilebilen sebzeler olmalı. Zeytinyağı kullanarak buharda pişirdiğiniz iki adet mevsim sebzesini bir tatlı kaşığı kadar haşlanmış pirinç, bulgur, yulaf veya irmikle karıştırın. Ardından bu karışımı tel süzgeçten geçirin. Çok koyu olursa anne sütü veya su kullanarak bir parça inceltin ama çorba haline getirmeyin.
Muhallebi ve meyve püreleri de bebeğe verilebilecek ek gıdalar arasında yer alır. Ancak, yukarıda da belirttiğimiz gibi, katı gıda tüketmeye meyvelerle başlayan bir bebeği sebze yemeye alıştırmak daha zor olabilir. Yine de meyveyle başlamayı tercih ederseniz taze mevsim meyvelerini tercih edin. Fakat çilek ve ananas gibi alerjik reaksiyona yol açma riski daha yüksek olan meyvelerle başlamayın.
Ek Besinlerin Hepsine Aynı Haftada Başlamayın
Bebeğin bünyesi yeni tadacağı bazı yiyeceklere karşı alerjik olabilir. Aynı haftanın içinde birçok ek besin verirseniz alerjik bir reaksiyon durumunda buna yol açanın hangisi olduğunu bilemezsiniz. Bu yüzden, yeni besinleri en az birer haftalık aralıklarla sunmanız daha iyi olur.
İlk Kaşıkla Besleme Girişimi İçin Uygun Şartlar
Bebeğe kaşıkla katı yiyecekler vermeye başlamadan önce onu düzenli olarak aile sofrasına oturtup yemek zamanının özel olduğunu hissetmesini sağlayın.
İlk kaşıkla besleme girişimi için bebeğiniz için de, kendiniz için de uygun olan bir zamanı tercih edin. Bebek uykusunu almış, keyifli ve biraz aç olmalı. Siz de telaşlı olmamalısınız, bol zamanınız olmalı, kendinizi sakin ve rahat hissetmelisiniz.
Bebeğe Ek Gıda Hazırlamanın Püf Noktaları
Ek gıda yetişkin yiyeceklerinin farklı bir versiyonudur; süzülmüş, doğranmış ya da rendelenmiş halidir. Bebeğinize vereceğiniz ek gıdaları ellerinizle hazırlarsanız yiyeceğin içinde neler olduğundan emin olursunuz. Ayrıca onun ağız tadına uygun yemekler üretme şansınız olur. Bebek için ek gıda hazırlarken aşağıdaki noktalara dikkat etmeniz tavsiye edilir:
- Taze sebze ve meyveler kullanın.
- Sebzeleri buharda pişirmeyi tercih edin.
- Birkaç öğün için kullanabileceğiniz miktarda ek gıdayı bir seferde hazırlayın.
- Tuz veya şeker eklemeyin.
- Yağda kızartma yöntemini tercih etmeyin.
- Özenerek hazırladığınız yemeğin ne kadarının yeneceğini bilmiyorsunuz. Hatta yenip yenmeyeceğini de bilmiyorsunuz. Bu yüzden bebeğin önüne küçük porsiyonlar halinde çıkarın.
- Bebeği tamamen püre haline getirilmiş yiyeceklerle beslemeye 1- 1,5 aydan daha uzun süre devam etmeyin. Yiyecekleri çatalla ezip sonra da küçük parçalara bölerek vermeyi tercih edin.