İşlek ve zinde bir beyin için yapabileceğiniz pek çok şey olduğunu biliyor musunuz? Bazı sıralayacağımız etkinlikler sayesinde bunu başarabilirsiniz. Evet, insan beyni yılların ilerlemesiyle bazı yeteneklerini kaybedebilir. Fakat belli yöntemlerin yardımıyla beyni zinde tutmak, daha uzun sür e işlek ve kıvrak kalmasını sağlamak mümkündür. Eğitim ve / veya iş hayatında başarılı olmak, yaşlanmanın beyin fonksiyonlarınız üzerinde yapacağı olumsuz etkileri minimuma indirmek, karşınıza çıkan sorunlara daha kısa sürede ve akıllıca çözümler bulmak istiyorsanız aşağıdaki maddeleri dikkate almanızı tavsiye ederiz. İşte beyni zinde tutmanın 15 yolu:
1. Mutlaka düzenli spor yapın
Haftada birkaç kere egzersiz yapın. Yapacağınız egzersizlerin yaşınıza, kondisyonunuza ve sağlık durumunuza uygun olmasına dikkat edin. Bunun için yaşlandığınızı düşünmeyin, ortada bunun yapılmamasını gerektiren bir sağlık sorunu yoksa her yaşta yapılabilecek hareketler vardır. İnsan vücudu, egzersiz yaparken, beyin hücrelerinin gelişmesini sağlayan proteinleri daha fazla miktarda salgılar. Düzenli egzersiz yapmak hafızanızı güçlendirir, öğrenme yetinizi arttırır, beyninizin beslenmesini sağlar, gerginlik ve stresin etkilerini azaltır. Haftada 1 – 2 kere orta seviyede spor yapmanın bile bey,n fonksiyonları üzerinde faydalı etkileri olur ama mümkünse kendinizi biraz daha zorlayın.
2. Düzenli olarak su için
Vücuttaki su oranının düşmesi uyuşukluğa ve konsantrasyon kaybına yol açar.
3. Hep aynı şeyleri, aynı sırayla yapmayın, rutininizi değiştirin
İşten eve bazen farklı bir yoldan gelin. Gün içinde düzenli olarak yaptığınız bazı şeylerin sırasını değiştirin. Kimi basit işler için bazen her zaman kullandığınız elinizi değil diğerini kullanın. Sabahları önce giyinip, sonra kahvaltı yapıyorsanız bunun tersini yapmaya başlayın. Her zaman aynı TV veya radyo kanalını açmayın, arada değişiklik yapın. Rutin ve otomatik aktiviteler beynin aktivitesini düşürür. Bu tarz ufak tefek değişiklikler ise arttırır.
4. Dengeli ve yeterli beslenin, aburcubur tüketmeyin
Sağlıklı beslenmek vücut sağlığının yanı sıra beyin sağlığı üzerinde de olumlu etki yapar. Vücudunuzu ihtiyaç duyduğu hiçbir gıda maddesinden mahrum etmeyin. Meyve ve sebze yemeyi ihmal etmeyin. Beyin fonksiyonlarını ve vücut sağlığını olumsuz etkileyen, kilo alımına yol açan fabrikasyon gıdalardan, fazla miktarda yağ, şeker ve tuz içeren yiyecek ve içeceklerden uzak durun. Mümkün olduğu kadar doğal beslenmeye çalışın.
5. Kafein tüketiminde ölçülü olun
Bir parça kafein beynin daha berrak çalışmasını sağlayabilir ama fazla kafein tüketmenin uzun vadede beyne zararlı olduğunu gösteren araştırmalar var.
6. Daha az şeker tüketin
Şekerle aranız nasıl? Fazla içli dışlı olmamakta fayda var. Bazı kaynaklarda yasal uyuşturucu olarak tanımlanan şeker beyinde sersemletici bir etki yaratıyor. Paketlenmiş gıdalardaki formu daha da zararlı. Şeker ihtiyacınızı meyveler gibi, kendiliğinden tatlı olan gıdalardan sağlamaya çalışın.
7. Kitap okuyun, makale okuyun, yeni şeyler öğrenin
Daha önce ilgilenmediğiniz konular hakkında okuyun, bilgi edinin. Beynin 20’li yaşların ortalarından itibaren yavaş yavaş azalmaya başlayan kavrama performansını korumanın ve geliştirmenin yolu yeni şeyler öğrenmekten geçiyor. Kitap okumanın bilgiyi ve genel kültürü arttırmak, kelime hazinesini genişletmek, insanın ufkunu açmak gibi birçok faydaları var. Beyni zinde tutmak için okumak ve araştırma yapmak gerekiyor. Bu şekilde edindiğiniz donanım kendinizi daha güvenli hissetmenizi, sohbetinizin daha renkli hale gelmesini, önünüzde yeni kapılar açılmasını da sağlar üstelik.
8. Basit matematik işlemlerini aklınızdan yapın
Bunu yapabileceğiniz durumlarda hesap makinesini değil beyninizi kullanın.
9. Sigaraya ve alkole dikkat
Sigaranın zararları malum. Alkole gelince, sosyal içici olmanın pek bir zararını görmezsiniz. Ama gereğinden fazla alkol almak beyninizde de, vücudunuzda da ciddi hasarlar oluşturur. Ayrıca sosyal yaşamınızı ve özel hayatınızı olumsuz etkiler.
10. Yeni bir dil öğrenin
Yukarıda yeni şeyler öğrenmenin beyne faydalı olacağından söz etmiştik, bu yeni şeylerden biri yabancı bir dil olabilir. 1’den fazla dil bilmek beynin sınırlarını genişletiyor. Yabancı dil bilenlerin beyinlerindeki elektriksel aktivitenin daha yüksek düzeyde olduğunu gösteren araştırmalar var.
11. Stresle başa çıkmanın yollarını öğrenin
Hayatınızı hiçbir şeye üzülmeden ve endişelenmeden geçirmeniz mümkün değil. Fakat kendinize veya başkasına ait bir sorunun sizde gereğinden fazla sıkıntı yaratmamasını sağlayabilirsiniz. Geçmişte çok dert ettiğiniz ve bugün o zamanlar neden o kadar üzüldüğünüzü anlayamadığınız durumlar vardır mutlaka. Bugünkü sorunlarınızın bir kısmı da bir gün o hale gelecek. Hayatınızdaki engellenebilir stres kaynaklarının neler olabileceğini düşünün. Yersiz sıkıntılardan uzak durmaya çalışın. Dinlenmeye, size huzur ve keyif veren şeyleri yapmaya zaman ayırın. Ruh, beden ve beyin sağlığınız için stresle mücadele etmeyi öğrenmelisiniz.
12. Yeterince uyumak önemli!
6 – 8 saatlik kaliteli ve rahat bir uyku beynin performansının üst seviyeye çıkması için gereklidir. Mümkünse gün içinde 1 – 2 kere kısa şekerlemeler de yapın. Bu beyninizin şarj olmasını sağlar. İyi bir uyku insanın gün içinde öğrendiği şeylerin kalıcı olması için de önemlidir. Gece boyunca uyanık kalır veya gereğinden az uyursanız öğrendikleriniz kalıcı bilgilere dönüşemez.
13. Omega 3 almayı ihmal etmeyin
Yeterli miktarda Omega 3 tüketmenin faydaları hakkında bir araştırma yapın. Balık yağı olarak da bildiğimiz bu besinin insan vücuduna o kadar çok faydası var ki. Omega 3’ün hafızayı güçlendirmek, yoğun stres altındayken bile daha hızlı düşünmeye yardım etmek gibi işlevleri de var.
14. Beyni, odaklanma yetisini ve hafızayı güçlendiren gıda maddeleri tüketin
Konuyu araştırarak bu gıda maddelerinin hangileri olduğunu öğrenebilirsiniz. İşte birkaç örnek: Yumurta, ceviz, fındık, balık, limon – limonata, yaban mersini, süt ürünleri, brokoli, kırmızı lahana.
15. Dinlenmeden olmaz!
Saatlerce hiç aralıksız çalışmayın, arada bir küçük molalar verin. Bu sırada, şartlarınıza göre, biraz kestirin, farklı bir şeyle uğraşın, yürüyüş yapın, bir hobinizle ilgilenin. Yorgun zihninizi zorlamayın, iteklemeyin, biraz dinlenmesine izin verin. Bunu yaparsanız kendinizi daha iyi hissedeceksiniz ve beyniniz de size daha iyi hizmet verecek.