Kendine saygısı ve güveni olan bir çocuk yetiştirmek istiyorsanız çocukla iyi iletişim kurmanın yolları konusunda araştırma yapmalı ve öğrendiklerinizi hayata geçirmelisiniz. Bu konudaki çabalarınızın çocuğunuzun hayatına birçok olumlu katkısı olacağından emin olabilirsiniz. Çocuklarla yaşa göre iletişim kurmak onların akademik, sosyal ve duygusal gelişimi açısından çok önemlidir. Birçok ebeveyn bunu bilir aslında ama esas olan uygulamaktır. Çocuğunuzla doğru bir şekilde iletişim kurabilirseniz onun duygu ve düşünceleri, hayalleri, korkuları, sorunları hakkında doğru bilgiler edinirsiniz. Kendisine önem ve değer verildiğini, dikkate alındığını hisseden bir çocuk kendi çocuğuna ve başkalarına karşı aynı şekilde davranır. İnsanlarla daha kolay iletişim kurar, kendisinin ve başkalarının duygularını daha iyi anlar.
Çocukla Doğru İletişim Kurmanın Yolları
1.İki Yaşındaki Çocuğunuza Karşı Çok Net Olun
2 yaş civarındaki çocukların genel eğilimi birçok şeye “Hayır!” diyerek ve ağlayarak tepki vermektir. Bu yaşlardaki çocuklar işbirliği yapmaya pek açık değildirler ve uzun, detaylı cümleleri anlayamazlar. Bu yüzden söyleyeceğiniz şeyi 1 – 2 kısa ve kolay anlaşılır cümleyle ifade edin.
2.Çocuğunuz Kaç Yaşında Olursa Olsun, Onu Gerçekten Dinleyin, Heyecanını Önemseyin
Çocukların ve yetişkinlerin önem verdiği, ilgi duyduğu şeyler aynı değildir; bu yüzden çocuğunuzun anlattığı şeyler size bazen gereksiz veya önemsiz görünebilir. Ancak, böyle durumlarda bile onu göz kontağı kurarak, sözünü kesmeden, alaycı bir tavır sergilemekten kaçınarak dinlemelisiniz. Size çok basit görünen bir şey onun için gayet önemli olabilir, bunu her zaman aklınızda tutun. Onu dinlerken mümkünse oturarak veya çömelerek boylarınızı eşitleyin.
Hayata çocukların gözleriyle bakmayı denediğiniz oluyor mu? Bu çok önemli bir noktadır. Çocuğunuz herhangi bir sebeple heyecanlandığı ve duygularını sizinle paylaşmak istediği zaman ona mutlaka kulak verin. Mümkünse yaptığınız işi bırakın. Heyecanı az sonra azalacaktır, duygularını o anda aktarma ihtiyacı içindedir, buna izin verin.
Çocuklar onları dinler gibi yaptığınızı hissederler. O anda müsait değilseniz bunu yapmak yerine beklemesini, biraz sonra onu dinleyebileceğinizi söyleyin.
3.Çok Genel Sorular Sormaktan Kaçının
Özellikle ilkokul çağında çocukları olanları karşılaştığı bir durumdur; çocuğunuza o gün okulda neler yaptığını sorarsınız, tatmin edici bir cevap vermez. Bunun sebebi bazen sorunun hatalı olmasıdır. Çocuklar, 11 – 12 yaşına kadar, spesifik soruları daha iyi anlar ve yanıtlarlar. Bu yüzden, okulda ne yaptığını değil de ne yediğini, onu üzen veya sevindiren bir şey olup olmadığını veya belli bir konuda ne öğrendiğini sorun. Sorularınız ne kadar basit ve net olursa cevap almanız da o kadar kolay olur.
4.Uyarı Diline Dikkat!
Çocuklarla iletişim söz konusu olduğunda “Bunu yapmayı abarttığını düşünüyorum ve bu yüzden üzülüyorum” ifadesi “Bunu çok yapıyorsun, yanlış bir şey, izin vermiyorum” ifadesinden daha etkilidir. Hatalı bulduğunuz şeylerle ilgili uyarılarınızı “Sen” diyerek ve emir vererek değil, “Ben” diyerek ve yapılanın sizde ne gibi duygular uyandırdığını belirterek yaparsanız aranızdaki iletişim zedelenmeyecektir.
Çocuğunuzu uyarma biçiminiz sürekli talimatlar yağdırmak, suçlamak, yargılamak şeklinde olmamalı. Bu tek taraflı bir konuşmadır, iletişim kurmak bu değildir. Sonuç almak istiyorsanız eleştiri ve uyarılarınıza duygu ve saygı katmalısınız.
5.Ses Tonunuz Ve Tavrınız Bir Bebekle Konuşuyor Gibi Olmamalı
Bebeklik dönemi genelde 0 – 3 yaş arası olarak kabul edilir. Özellikle 3 yaşını geçmiş çocuğunuzla konuşurken sesinizin tonunu ve tavrını bir yetişkinle konuşuyormuş gibi ayarlamalısınız. Bu, çocuğun ciddiye alındığını, adam yerine koyulduğunu hissetmesini sağlar.
6.Üç Yaşına Gelmiş Çocuğunuza Aile İçinde Sorumluluklar Verin
Sağlıklı bir iletişim aile içinde başlamalıdır. Bebeğiniz doğduğu andan itibaren, henüz konuşamadığı halde onunla çeşitli biçimlerde iletişim kurarsınız, değil mi? Bunu mutlaka yapmalısınız ve 3 yaşına geldiği zaman da ona aile içinde, yaşına uygun sorumluluklar vermelisiniz. Ona bir birey olduğunu hissettirmelisiniz.
7.Sorularını Geçiştirmeyin
Çocuklar çok meraklı olurlar ve bazen insanın sabrını zorlayacak kadar çok soru sorabilirler. Bu durum karşısında sabırlı olun ve çocuğunuzun sorusunu cevaplayın. Size sıradan gelen birçok şeyin onun için ilgi çekici ve merak uyandırıcı olduğunu, çevresini ve dünyayı sorular aracılığıyla tanımaya çalıştığını unutmayın.
8.Çevrenizdekilerle Olan İletişiminiz Çocuğunuzu Etkiler
Çocukların berrak zihni her şeyi kaydeder. Bu yüzden, çocuğunuz, sadece kendisine yönelik söz ve davranışlarınızı değil, başkalarıyla iletişiminizi de örnek alır.
9.Ona Sarılın, Sevdiğinizi Hissettirin
İletişimde beden dili önemlidir, duygularımızı kelimeleri kullanmadan da aktarabiliriz. Çocuğunuzun fiziksel ve zihinsel gelişimini desteklemek, ona güven vermek, kendini huzurlu ve keyifli hissetmesini sağlamak için sevginizi davranışlarınızla da gösterin.
10.Kendinize Zaman Ayırın
Çocuk yetiştirmek de, çocukla iyi iletişim kurmak da sabır işidir. Kendinize, hoşunuza giden şeyleri yapmaya zaman ayırırsanız kendinizi daha iyi ve keyifli hissedersiniz, bu da sabırlı davranmanızı kolaylaştırır.