Kanunlarımız ev hizmetleri sektöründe çalışan kişilerin de sigortalı yapılmasını zorunlu kılıyor. Ev hizmetlerinde çalışanların sigorta bildiriminin işe başladıkları ay itibariyle yapılması gerekiyor.
Eskiden, ev personeli olarak çalışan kişiler, ücretli ve devamlı çalışmamaları halinde, sigortalı olamıyorlardı. Ücretli ve sürekli çalışmaları halinde ise sigortalı olurlardı ve emeklilik primleri bile ödenirdi. 1 Nisan 2015’de Resmi Gazete’de yayınlanmış olan Ev Hizmetlerinde 5510 Sayılı Kanunun Ek 9. Maddesi Kapsamında Sigortalı Çalıştırılması Hakkında Tebliğ ile ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılık durumunun nasıl olacağı ve ilgili hesaplamaların nasıl yapılacağı tekrar düzenlendi. Ev çalışanlarını 2 kategoriye ayıran bu düzenlemeyle, ücretli ve sürekli çalışma kriterinin yerini 10 gün kriteri aldı.
Düzenlemeye göre, ay içinde aynı işveren için 10 günden az süreyle çalışan kişiler de sigortalı yapılıyor. Ev hizmetleri alanında 10 gün ve daha uzun süreyle çalıştırılacak kişiler için ise tüm sigorta kolu primlerinin yatırılması gerekiyor. (Sağlık primi, emeklilik primi, işsizlik sigortası primi ve iş kazası primi.)
Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Çalıştırılacaklar İçin Getirilen Düzenleme
Bu şartlarda sigortalı personel çalıştıranlar, 10 güne kadar çalıştırdıkları sigortalı bireyler için işveren sayılmıyorlar. 10 günden az süreyle, yani en fazla 9 gün çalıştırılan ev personeli için, günlük kazancın yüzde 2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi ödenmesi gerekiyor.
İşe Giriş Bildirgesi Nasıl Yapılacak?
Bu tebliğle beraber Sosyal Güvenlik Kurumu ev hizmetleri sektöründe çalışanlar yönünden 2 farklı belge düzenledi:
1.Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge
2.Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge
Bu formlar bütün sosyal güvenlik kurumlarında bulunuyor ve formları doldurup kuruma teslim etmek yeterli oluyor. Bu durum, her ay beyanname verme gerekliliğini de ortadan kaldırıyor.
Ayda 10 gün ve daha fazla süreyle ev hizmetlerinde çalıştırılacak kişilere dair bildirgenin, ilk defa ek 9. Maddeye tabi sigortalı personel çalıştırılan ayın sonuna kadar SGK’ya verilmesi gerekiyor. Bu süre içinde teslim edilmeyen bildirgeler hakkında bir asgari ücret tutarında para cezası uygulanıyor. İşten ayrılış halinde uygulanacak para cezası ise onda bir asgari ücret olarak belirlendi. 10 günü aşkın süreyle ev hizmetlerinde çalışanların işten ayrılışlarını 10 gün içinde kuruma bildirmesi gerekiyor.
Bildirgeleri Sosyal Güvenlik Kurumu’na verirken dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de meslek adlarının yazılması. Türkiye İş Kurumu tarafından her meslek için bir kod belirlenmiş. Bildirimlerin bu kod numaralarına göre yapılması gerekiyor.
10 günden az süreyle sigortalı çalıştıranların sigortalı işe giriş bildirgesi, iş yeri bildirgesi, aylık prim ve hizmet belgesi, işten ayrılış belgesi düzenlemesi talep edilmiyor. Ev hizmetlerinde 10 günden az süreyle sigortalı personel çalıştıranların bildirimlerine dair başvuru formu Sosyal Güvenlik Kurumu’na çalışmanın gerçekleştiği ayın sonuna kadar verilebiliyor. Ay sonunun hafta tatiline ya da resmi ve genel tatil günlerine denk gelmesi durumunda formun bu günleri takip eden ilk iş gününün bitimine kadar verilmesi mümkün.
Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Sigortalının ücretinin yükseldiği veya çalışma gün sayısı değiştiği zaman, bununla ilgili düzenlemelerin yapılabilmesi için, bildirgelerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilmesi gerekiyor. Bu konudaki önemli noktalardan biri de bildirgenin belirlenmiş olan kanuni süre içinde verilmesi. Bu süreyle ilgili detaylar şöyle:
*Bildirgenin adi posta veya kargo ile gönderilmesi ya da kuruma doğrudan teslim edilmesi durumunda evrak kayıtlarına alındığı tarih;
*Bildirgenin PTT Alo Posta, PTT Kargo, APS (Acele Posta Servisi) yoluyla verilmesi durumunda da posta veya kargoya teslim edildiği tarih kuruma verildiği tarih olarak kabul ediliyor.
İşlemlerin kolaylaşması iççin işverenin yanında çalıştırdığı kişiyle ilgili bilgileri de yazması gerekiyor.
Prime esas kazanç, eksik gün gerekçesi kuruma bildirildiğinde gözaltına alınma, istirahat, tutukluluk, doğal afetler, genel olarak hayatı etkileyen olaylar, bir kereden fazla diğer devamsızlık, kısa çalışma ödeneğine işaretlenmesi durumunda evrakların bildirgelere ilave edilmesi gerekiyor.
Bildirgenin Temin Edilebileceği Yerler
Matbu form örnekleri SGK’dan temin edilebiliyor. Bildirgeleri internet üzerinden bulmak mümkün, bunun için Sosyal Güvenlik Kurumu’na gitme zorunluluğu yok.