Oyunlar ve oyuncaklar çocuk gelişiminin en önemli unsurları arasındadır. Anne babalar da çocuklarıyla oyun oynamaya zaman ayırmalıdırlar; bu çocuklarını daha iyi tanımalarını ve onunla daha güçlü bir iletişim kurmalarını sağlar. Bir çocukla oyun oynarken bir yandan dikkatle gözlem yaparak onun hayallerini ve hayal kırıklıklarını, iç dünyasında olup bitenleri anlamak mümkündür. Oyun oynamanın çocuklara faydaları, hem de ciddi ve önemli faydaları olduğu konusunda bütün psikologlar fikir birliği halindedir. Çocuğunuzun oynadığı oyunlardan ve kullandığı oyuncaklardan beklenen faydayı sağlaması için bu oyun ve oyuncakların onun yaş grubuna, gelişim düzeyine hitap edecek tarzda olmasına da dikkat etmelisiniz.
Oyun oynamak çocuklara hangi yönlerden faydalıdır?
Bu soruya rahatlıkla “Her yönden” diye cevap verebiliriz. Oyunlar çocukların fiziksel, duygusal, sosyal, bilişsel gelişimini hızlandırır; dil gelişimini olumlu etkiler, konsantre olma sürelerinin uzamasını sağlar. Bilimsel veriler oyun oynamanın bazı ebeveynlerin düşündüğü gibi bir boş zamanları doldurma veya rahatça gürültü yapma eylemi olmadığını, çocuk gelişimi açısından büyük faydalar sağladığını göstermektedir. Çocuklar birçok şeyi; örneğin pazarlık yapmayı, anlaşmayı, insanlara farklı şekillerde hitap etmeyi, beklemeyi, sabretmeyi, sorun çözmeyi, paylaşmayı oyun oynayarak öğrenebilirler. Oyun sırasında çocukların bütün vücudu çalışır ve özellikle el becerileri gelişir.
Bir anne – baba olarak oyun oynamanın çocuklara faydaları hakkında yeterince bilgi sahibi olsanız eminiz ki çocuğunuzu oynamaya özendirmeye de, onunla beraber oynamaya da daha çok dikkat edersiniz. Oyun oynamak çocuğun zekasını, insanlarla iletişim kurma yeteneğini, hayal gücünü, kelime hazinesini, dikkat toplama – konsantre olma becerisini, yaşam enerjisini olumlu etkiler ve ayrıca enerjisini boşaltmasını sağlar. Çocuk oyun oynarken gerçek hayattaki farklı rolleri tecrübe ederek hayatı kontrol edebileceğini hisseder ve bu onu rahatlatır. Hayatın birçok kuralını yine oyunlar aracılığıyla öğrenir. Arkadaşlarıyla oynarken başkalarını sevmeyi, onlara saygı göstermeyi, yardımcı olmayı öğrenir. Oyun oynamak saldırganlık eğilimi olan, agresif çocukların sakinleşmesine de yardımcı olur. Ebeveynler çocuklarına vermek istedikleri mesajları oyun oynarken verebilirler. Çocuğunuza kazandırmak istediğiniz nezaket, yardımseverlik, empati yapabilme, özgüven gibi nitelikleri oyunlar yardımıyla aşılamaya çalışabilirsiniz.
Çocuğunuzun hareket becerilerinin, hayal gücünün, sorunları halletme yetisinin gelişmesini, kelime dağarcığının genişlemesini, sosyal ilişkiler kurabilmesini, toplumsal kuralları öğrenmesini, gerginliğini üstünden atmasını, rahatlamasını, dikkatli ve sabırlı olmayı öğrenmesini, kendini ifade edebilmesini istiyorsanız onun yaş grubuna uygun oyunlar oynamasını sağlamalı, onunla oynamaya zaman ayırmalı ve yine yaşına uygun oyuncaklar almalısınız.