İster LYS, ister YGS, ister KPSS olsun her tür sınav hem sınava girecek kişide, hem de çevresindeki kişiler üzerinde stres yaratır. Bugün artık hepimizin bildiği gibi sınav stresi; sınavlarda yaşanan başarısızlıkların en önemli sebeplerinden biridir. Sınava uzun bir süre düzenli biçimde çalışmış, deneme sınavlarından yüksek puanlar almış bir kişi bile asıl sınava girdiğinde yaşayacağı heyecan veya aklına üşüşecek endişe ve sorular yüzünden başarısızlık yaşayabilir. Bu tarz olumsuz bir durumun önüne geçmek için sınav taktikleri ve gevşeme yöntemleri hakkında olduğu gibi sınav öncesi yapılmaması gerekenler hakkında da bilgi sahibi olmak şarttır.
Sınav stresinden en çok etkilenenler lise ve üniversite sınavlarına girecek olan öğrencilerdir. KPSS’ye ya da ALES’e girecek adaylar da elbette stres yaşamaktadırlar, ancak bu kişiler artık erişkinliğe adım atmış olgun bireyler olduklarından stresle başa çıkma mekanizmaları daha gelişmiştir. Henüz ergenliğe yeni adım atan veya bu dönemden henüz çıkmamış olan öğrenciler ise sınav stresiyle başa çıkma yöntemleri konusunda çok daha deneyimsizdirler. Sınav dönemleri öncesinde yapılması ve yapılmaması gerekenler konusundaki tavsiyeler velilere ve öğrencilere yönelik olanlar olmak üzere iki başlıkta değerlendirilebilir;
a) Veliler İçin Sınav Öncesine Dair Tavsiyeler: Anne babanın ve sınav döneminde öğrencinin yakın çevresinde bulunan diğer akrabaların davranışları sınav stresini yenme konusunda olumlu veya olumsuz yönde oldukça etkili olmaktadır. Bu kişiler için sınav öncesi yapılmaması gerekenler arasında ilk olarak sınava girecek gencin aşırı baskı ve duygu sömürüsü uygulanarak strese sokulmaması gerekliliğinden bahsedilebilir. Sınavı kazanamazsa ailesinin sevgi ve desteğini kaybedeceğini, dışlanacağını hisseden öğrenci sanılanın aksine çalışmalarına konsantre olamayacak ve korku içinde bir dönem geçirecektir.
Ayrıca özellikle sınava sınırlı bir zaman kaldığında akşam yemekleri gibi ailecek yapılan aktiviteler sırasında sınavdan ve sonuçlarından mümkün olduğunca az bahsetmek gerekir. Bu tarz zamanlar öğrenciyi sıkmak ve strese sokmak yerine rahatlatıp gevşetmek için kullanılmalıdır. Sınav haftasında ve sınav gününde yaşanabilecek heyecan ve gerginlik de öğrenciye mümkün olduğu kadar az yansıtılmalı, rahat bir hava sergilenmelidir.
b) Öğrenciler İçin Sınav Öncesine Dair Tavsiyeler: Öğrenciler için sınav öncesi yapılmaması gerekenler arasında en önemlisi özellikle sınav tarihi yaklaşırken heyecana ve strese kapılmamaktır. Eğer çalışılacak konular arasında ciddi bir eksiklik yoksa sınava birkaç gün kala ders çalışmanın gevşetilip yalnızca kritik birkaç başlığı göz atmakla sınırlanması gerekir. Deneme sınavlarında gösterdiğiniz rahatlık ve başarıyı sınavda da yakalamanın en büyük sırlarından biri ise sınava az bir süre kala yaşam rutinini yani özellikle yeme-içme alışkanlıklarını ve uyku saatlerini değiştirmeden olduğu gibi sürdürmektir.