Panik atak en basit şekliyle kendini şiddetli fiziksel belirtilerle gösteren bir nevi korku nöbeti olarak tanımlanabilir. Bu nöbetler yaşanırken ortada gerçek bir tehlike, bir risk yoktur ama atak geçirmekte olan kişi büyük bir sıkıntı, korku hatta dehşet içinde olabilir. Panik bozukluk veya panik bozukluğu ise bu türden atakların tekrarlayan bir hal almasıyla karakterize bir ruhsal rahatsızlıktır. Ayrıca aşağıdaki belirtileri de gösterir:
*Kişinin nöbetler arasındaki zamanlarda yine bu tip nöbetler yaşayacağını düşünerek endişelenmesi
*Geçirdiği atakların kalp krizine, inmeye, denetimini kaybedip çıldırmaya, kendini rezil etmeye yol açabileceği korkusuyla sürekli bir üzüntü duyması
*Panik atak geçirme ihtimali ve bunun muhtemel kötü sonuçlarından kaçınmak için bazı davranışlarını değiştirmesi ya da yeni alışkanlıklar geliştirmesi (Belli yiyecek ve içeceklerden uzak durma veya yanında taşıma, işe gitmeme, ev işi yapmama gibi)
Panik bozukluk toplum genelinde yüzde 3- 4 oranında rastlanan bir rahatsızlıktır. Genellikle 20 – 35 yaşlar arasında ortaya çıkar. 14 yaşından küçük bireylerde pek gözlenmez. Son yıllarda görülme sıklığının arttığı düşünülmektedir. Kadınlar bu soruna erkeklere göre 2 – 3 kat daha fazla miktarda maruz kalırlar.
Atakların en belirgin özelliği ne zaman ortaya çıkacaklarının öngörülememesidir. Kriz birdenbire başlar, giderek şiddetlenir ve 10 dakika içinde maksimum seviyesine çıkar. Genellikle 20 – 30 dakikadan fazla sürmez, ancak 1 saate kadar uzayabildiği de gözlenmiştir.
Panik Atak Belirtileri
Aşağıdaki belirtilerden en az 4 tanesinin aynı anda gerçekleşmesi durumunda bir panik atak krizi söz konusu olabilir.
*Nefes darlığı veya kendini boğulur gibi hissetme
*Kalp atışlarının hızlanması
*Mide bulantısı veya karın ağrısı
*Baş dönmesi, sersemleme, kendini bayılacak gibi hissetme
*Ani tuvalet ihtiyacı
*Dehşete kapılma hali veya ölüm korkusu
*Sıcak basması, terleme veya titreme
*Kişinin kendisiyle veya gerçeklikle olan bağının kopması; kendisinin veya etrafındaki insanların garip, farklı bir hal aldığı duygusu
*Vücudun farklı bölgelerinde uyuşukluk veya karıncalanma hissi
*Kulak çınlaması
*Ağız kuruluğu
Panik Atak Risk Faktörleri
*Genetik yatkınlık
*Bazı anatomik sorunlar (Bunlardan biri beyin sapındaki mavi nokta olarak anılan bölgenin görevini tam olarak yapmamasıdır. )
*Sigara, alkol, kafein ve uyuşturucu maddeler (Atakların sıklaşmasına yol açabilirler.)
*Bazı antidepresanlar (İlk zamanlarda panik atak belirtilerinin ortaya çıkmasına yol açabilirler.)
*Travmatik olaylar (Cinsel saldırıya uğramak, çok sevilen birini kaybetmek, çocuklukta istismara maruz kalmak, boşanma gibi.)
*Beyinde bulunan bazı maddelerdeki dengesizlikler
*Bazı kişilik özellikleri (Histerik kişiler, çekingen insanlar, OKB veya borderline kişilik bozukluğu sorunu olanlar panik bozukluğa daha yatkın olabilir.)
Panik Atak Tedavi Yöntemleri
Panik bozukluk tanısı için kullanılan standart bir yöntem yoktur. Başvurulan doktor ataklara yol açabilecek çeşitli hastalıkları elemek amacıyla bazı testler isteyebilir. Panik bozukluğundan kuşkulandığı takdirde kişiyi bir ruh sağlığı uzmanına yönlendirebilir.
Rahatsızlığın tedavisi için uygulanan yöntemlerden biri bilişsel davranışsal terapidir. Bu uygulamayla kişinin panik atak krizi sırasında yaşadığı fiziksel belirtilerin hayatı tehdit eden bir duruma işaret etmediğini anlaması hedeflenir. Bunun dışında konuşma terapisi, hipnoz veya ilaçla tedavi yöntemleri de uygulanabilir.